Γλώσσες

ΑΡΘΡΑ & ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

A  A  A +
Πίσω
Μυστικά και tips για τον καφέ φίλτρου!
Μυστικά και tips για τον καφέ φίλτρου!

Κλασικός ή σε διάφορες γεύσεις, ο καφές φίλτρου μπορεί να μπει στα best sellers της επιχείρησής σας. Επιλέξτε τις κατάλληλες Α' ύλες, αποκτήστε το σωστό εξοπλισμό και κάντε τον να δουλέψει για εσάς! Μπορεί να μην έχει τη δημοτικότητα του espresso και του cappuccino ή το παραδοσιακό “χρώμα” του ελληνικού, όμως ο καφές φίλτρου είναι ένα διαχρονικό προϊόν που μπορείτε να προσθέσετε στα προϊόντα που προσφέρετε στη γωνιά του αρτοποιείου σας. Μην κάνετε το λάθος όμως να πάρετε απλά μια καφετιέρα και έναν οποιονδήποτε καφέ! Ο καφές φίλτρου χρειάζεται γνώση και εξειδίκευση για να γίνει τέλειος και γιατί όχι, να αποτελέσει ένα ακόμα best seller της επιχείρησής σας.

Οι κόκκοι και το άλεσμα

Ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας στο να φτιάξετε εύγευστο καφέ είναι οι κόκκοι και η άλεσή τους. Η καλή ποιότητα των κόκκων καφέ πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη και είναι σημαντικό να εμπιστεύεστε το καφεκοπτείο ή τον προμηθευτή σας. Οι περισσότερες μεγάλες εταιρείες προσφέρουν μείξεις ποικιλιών, συνηθέστερα arabica και robusta, που είναι και οι δύο πιο διαδεδομένες ποικιλίες καφέ. Υπάρχουν και μονοποικιλιακές συσκευασίες Arabica, που είναι χαρμάνια υψηλής ποιότητας. Η φρεσκάδα των κόκκων είναι σημαντική, ενώ οι καβουρδισμένοι κόκκοι βρίσκονται στην καλύτερη ποιότητά τους για 2 έως 5 ημέρες μετά τη μαγική στιγμή του ψησίματος.

Μεγάλη προσοχή χρειάζεται και το άλεσμα του καφέ. Καλό είναι ο καφές που θα μπει στην καφετιέρα να είναι φρεσκοαλεσμένος, για αυτό επιλέγετε να αλέθετε μικρές ποσότητες σε συχνά διαστήματα (το ιδανικό θα ήταν ο καφές να αλέθεται πριν από κάθε φλυτζάνι). Αν υπάρχει η δυνατότητα, αλέστε την ποσότητα που θέλετε να καταναλώσετε τη στιγμή που θα παρασκευάσετε τον καφέ φίλτρου, γιατί ο αλεσμένος καφές χάνει γρήγορα το άρωμα και τη γεύση του. Για το πόσο ψιλά ή χοντρά θα αλέσετε τους κόκκους, θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν σας και την μηχανή που χρησιμοποιείτε. Αν ο καφές είναι αλεσμένος πιο χοντρά από ότι θα έπρεπε, το αποτέλεσμα είναι ένας αδύναμος καφές. Αν ο καφές είναι πολύ ψιλοαλεσμένος, τότε το αποτέλεσμα είναι ένας πικρός καφές, αφού θα έχουν εξαχθεί περισσότερα συστατικά από τα επιθυμητά. Ένας άλλος τρόπος να καταλάβετε αν έχετε αλέσει τον καφέ στο σωστό μέγεθος, είναι ο χρόνος επαφής καφέ και νερού. Η καφετιέρα θα πρέπει να ολοκληρώνει τη διαδικασία παρασκευής σε 4-6 λεπτά (ανά λίτρο νερού). Αν ο χρόνος είναι μικρότερος, τότε ο καφές θα έπρεπε να αλεστεί πιο λεπτός. Αν ο χρόνος είναι μεγαλύτερος από 6 λεπτά, τότε ο καφές θα έπρεπε να κοπεί πιο χοντρός.

Σωστή αναλογία

Για κάθε λίτρο νερού αναλογούν 50-65 γραμμάρια καφέ, αυτό σημαίνει περίπου 2 κοφτές κουταλιές της σούπας καφέ για κάθε φλυτζάνι 300 ml. Επειδή ο καφές φίλτρου δεν έχει συγκεκριμένες αναλογίες, ούτε συγκεκριμένα φλυτζάνια, υπάρχουν μεγάλες διαφορές από καφέ σε καφέ: από πολύ ελαφρύ μέχρι πολύ δυνατό. Μπορείτε να επιλέξετε τι καφέ θα σερβίρετε, ακόμα και να κάνετε μια μίνι έρευνα αγοράς στους πελάτες σας, αλλά γενικά έρευνες έχουν δείξει ότι οι παραπάνω αναλογίες είναι αυτές που προτιμάει η πλειοψηφία των καταναλωτών.

Το νερό και η θερμοκρασία του

Μιας και αποτελεί το 99% του καφέ φίλτρου, το νερό έχει αποφασιστικό ρόλο στον πετυχημένο και εύγευστο καφέ. Θα πρέπει να είναι απαλλαγμένο από χλώριο και χημικές ουσίες, για αυτό και θα πρέπει ή να φιλτράρετε το νερό της βρύσης ή να χρησιμοποιείτε εμφιαλωμένο. Επίσης καλό θα είναι το νερό που τοποθετείτε να είναι κρύο, αλλιώς θα επιταχυνθεί η διαδικασία παρασκευής σε βάρος του αποτελέσματος. Η θερμοκρασία στην οποία πρέπει να βρίσκεται το νερό όταν συναντά τον καφέ στο φίλτρο, είναι περίπου 92-96 °C. Σε περίπτωση χαμηλότερης θερμοκρασίας έχουμε αδύναμο και ελαφρύ καφέ, ενώ σε περίπτωση υψηλότερης θερμοκρασίας έχουμε ένα πικρό, δυνατό ρόφημα. Είναι πολύ σημαντικό η θερμοκρασία του νερού να παραμένει αμετάβλητη κατά την παρασκευή του καφέ.

Διαδικασία φιλτραρίσματος

Η μέθοδος της ενστάλλαξης και του φιλτραρίσματος παράγει έναν εξαιρετικής ποιότητας καφέ που διατηρεί τα αρώματά του και τη μεστή γεύση του. Δίνει επίσης τη δυνατότητα να πειραματιστείτε με διάφορες ποικιλίες, χαρμάνια ακόμα και γεύσεις καφέ. Σε ότι αφορά τον εξοπλισμό, υπάρχει μια μεγάλη επιλογή σε επαγγελματικές μηχανές καφέ, πολλές από τις οποίες είναι σε αρκετά προσιτές τιμές για τον αρτοποιό.

Η αρχή λειτουργίας της μηχανής στηρίζεται στη χρήση του φίλτρου σε σχήμα κώνου, στο εσωτερικό του οποίου τοποθετείται ο αλεσμένος καφές. Η μηχανή φίλτρου εφευρέθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα και αρχικά το φίλτρο ήταν από βαμβακερό ύφασμα. Το 1908, η γερμανίδα νοικοκυρά Melitta Bentz σκέφτηκε να αντικαταστήσει το ύφασμα με χαρτί, ευρεσιτεχνία η οποία πλέον έχει καθιερωθεί. Η μηχανή ζεσταίνει το νερό σε θερμοκρασία 92-96°C, το οποίο κατόπιν στάζει στο φίλτρο, διαπερνά τον καφέ και λόγω του βάρους του, χύνεται στη γυάλινη κανάτα ή στην κανάτα-θερμός που βρίσκεται κάτω από τον καφέ και το φίλτρο.

Καλό είναι να αφήσετε τη διαδικασία της καφετιέρας να ολοκληρωθεί πριν αποσύρετε την κανάτα για να σερβίρετε. Επίσης, τα υπολείμματα του καφέ μέσα στο φίλτρο μετά την ενστάλλαξη θα πρέπει να είναι στεγνά και όχι βρεγμένα ή να μοιάζουν με... λάσπη.

Μεγάλη βάση πρέπει να δώσετε και στο σωστό καθαρισμό της μηχανής. Ακολουθήστε τις οδηγίες του κατασκευαστή, αλλά γενικά να ξέρετε ότι καλό θα είναι να καθαρίζετε τη μηχανή και όλα τα εξαρτήματα τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα. Για τον καθαρισμό της μηχανής, να χρησιμοποιείτε συχνά ξίδι το οποίο πρέπει να τοποθετείτε στο χώρο του νερού και να το αφήνετε να περάσει από τη μηχανή σαν να επρόκειτο να παρασκευάσετε καφέ, με άδειο βέβαια φίλτρο. Κατόπιν, ξεπλένετε καλά με καθαρό νερό.

Διατηρήστε τον φρέσκο!

“Ό,τι είναι ζεστό αχνίζει, ό,τι αχνίζει μυρίζει και ό,τι μυρίζει χάνεται” λένε μεταξύ τους οι ειδικοί του καφέ αλλά και οι νόμοι της φυσικής, επομένως, το ίδιο ισχύει και για τον καφέ φίλτρου. Όσο περισσότερο μείνει ο καφές στη γυάλινη κανάτα, τόσο περισσότερο θα χάσει το άρωμα και τη γεύση του. Αλλά και με τις ειδικές κανάτες-θερμός απλά ο καφές θα διατηρηθεί για λίγη παραπάνω ώρα. Η θερμότητα προκαλεί εξάτμιση του νερού, συμπυκνώνει τον υπόλοιπο καφέ και τον βράζει, καταστρέφοντας τα στοιχεία που δημιουργούν το άρωμά του, με αποτέλεσμα ο καφές να έχει μια ενοχλητική στυφή και πικρή γεύση. Προσπαθήστε λοιπόν να κάνετε καφέ την ώρα που σας τον ζητάνε και όχι να τον κρατάτε ζεστό στην κανάτα για τον επόμενο πελάτη. Ο φρέσκος καφές είναι εντελώς διαφορετικός από τον καφέ που έχει “μείνει” στην καφετιέρα, έστω και 20-30 λεπτά. Όπως και να έχει, αν θέλετε οπωσδήποτε να διατηρήσετε τον καφέ για αργότερα, χρησιμοποιήστε καλύτερα τα ειδικά θερμός με αντίσταση, τα οποία δεν αλλοιώνουν τόσο γρήγορα και τόσο έντονα τη γεύση και το άρωμα του καφέ φίλτρου.

Η γνώμη του ειδικού

Ο Βασίλης Μπάλλας, barista και μέλος του SCAE Hellas, συμβουλεύει:

Και ο καφές φίλτρου είναι ένας καφές που θέλει χρόνο και απαιτεί ειδικές γνώσεις. Η καλή πρώτη ύλη, το φρέσκο καβούρδισμα, το φρέσκο κόψιμο και η άμεση παρασκευή είναι απαραίτητα για έναν απολαυστικό καφέ φίλτρου. Οι αρτοποιοί μπορούν να μάθουν εύκολα τα βήματα για την παρασκευή ενός πλούσιου και αρωματικού φλυτζανιού. Χρήσιμο είναι και το στάνταρ της SCAE (Speciality Coffee Association of Europe) με την ονομασία “Gold Cup” (Χρυσό Φλυτζάνι), όπου καθορίζονται με λεπτομέρεια τα σημαντικότερα στάδια στην παρασκευή του καφέ φίλτρου, όπως η ποσότητα καφέ ανά λίτρο νερού, ο χρόνος επαφής του νερού και του καφέ, κ.τ.λ.

Φίλτρου ναι, αλλά με... άποψη

Μάθετε να φτιάχνετε αυθεντικό βιενέζικο καφέ και ταυτόχρονα, χρησιμοποιήστε τον καφέ φίλτρου ως βάση για απίστευτα γευστικά ροφήματα... Είναι βέβαιο ότι οι πελάτες σας θα αποκτήσουν μια νέα λατρεία και η επιχείρησή σας ακόμα πιο ξεχωριστό χαρακτήρα!

Κείμενο: Λίνα Καπετάνιου

Από το τεύχος 100 του περιοδικού Α-Ζ (ΙΑΝ-ΦΕΒ 2013).