Όταν βλέπει κανείς πως η International Bartenders Association συγκαταλλέγει το Dry Martini στην κατηγορία των “Unforgettables”, τότε είναι ευνόητο πως μιλάμε για ένα διαχρονικό cocktail. Ρίχνουμε μια ματιά στις θεωρίες πατρότητάς του και αναζητούμε την αυθεντική συνταγή και τις μεταμοντέρνες παραλλαγές της. Πρόκειται για ένα before-dinner-cocktail το οποίο οφείλει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις (υλικά, ποσότητες, μέθοδο παρασκευής, γαρνιτούρα και σερβίρισμα) προκειμένου να ανταποκρίνεται στα επίσημα στάνταρ της IBA. Συγκεκριμένα, αναμειγνύουμε 6 cl gin με 1 cl dry vermouth σε mixing glass με παγάκια. Χτυπάμε καλά και σουρώνουμε σε παγωμένο ποτήρι martini. Γαρνίρουμε με μια σταγόνα ελαίου λεμονιού (από τη φλούδα του) ή με ελιά.

Ιστορία & εξέλιξη

Η ακριβής προέλευση του Martini δεν είναι ξεκάθαρη. Δεκάδες cocktails με ονόματα και υλικά παρόμοια με το σύγχρονο Martini έκαναν την εμφάνισή τους σε οδηγούς bartending στα τέλη του 19ου αιώνα. Για παράδειγμα, στο “Bartender’s Manual” το 1888 υπήρχε μια συνταγή για ένα ποτό που αποτελούνταν από μισό ποτήρι κρασί Old Tom Gin και μισό ποτήρι κρασί vermouth. Στα 1863, ένας Ιταλός ποτοποιός που ειδικευόταν στο vermouth άρχισε να προωθεί και να διαφημίζει το προϊόν του υπό το brand Martini. Το προϊόν διατίθεται μέχρι και σήμερα και είναι γνωστό διεθνώς ως “Martini & Rossi”.

Και οι εναλλακτικές θεωρίες προέλευσής του -όπως εξάλλου συμβαίνει και με τα περισσότερα δημοφιλή και επιτυχημένα cocktails- δεν έχουν τελειωμό... Από τη θεωρία που θέλει το Martini να αποτελεί μια μορφή εξέλιξης του cocktail Martinez, το οποίο σέρβιραν στο ξενοδοχείο Occidental στο Σαν Φρανσίσκο γύρω στα 1860, όπου και σύχναζαν όσοι ήθελαν να πάρουν το απογευματικό φέρι για την κοντινή ομώνυμη πόλη, μέχρι το πρώτο Dry Martini να συνδέει την ύπαρξή του με τον bartender που το πρωτοδημιούργησε στο ξενοδοχείο Knickerbocker στη Νέα Υόρκη (1911-2)!

Η περίφημη Ποτοαπαγόρευση όμως και η αναπόφευκτη ευκολία με την οποία κυκλοφορούσε παράνομα το προχειροφτιαγμένο gin οδήγησαν στην άνοδο του Martini ως το πλέον κυρίαρχο cocktail του 20ου αιώνα στις ΗΠΑ. Η άρση και η ελεύθερη πλέον διακίνηση των αλκοολούχων ποτών, ανάμεσά τους και το υψηλής ποιότητας gin, απλά απογείωσαν την όποια παρασκευαστική εξέλιξή του. Στα 70s’ και τα 80’s το Martini έφτασε να θεωρείται παλιομοδίτικο γι’ αυτό και αντικαταστάθηκε από πιο ιντριγκαδόρικες παρασκευές. Το κλίμα αντιστράφηκε κάπου στη δεκαετία του 1990, με αποτέλεσμα από τότε και μέχρι σήμερα να έχουν δημιουργηθεί δεκάδες εναλλακτικές προτάσεις που είτε αφορούν ουσιαστικές παραλλαγές του κλασικού Martini είτε βασίζονται στην κατάληξη “-tini”.

Πολλές φορές ο όρος “Martini” χρησιμοποιείται για να χαρακτηριστούν διάφορα cocktails τα οποία σερβίρονται μέσα στο αντίστοιχο ποτήρι και κατά τα άλλα ελάχιστη ή/και ουδεμία σχέση έχουν με το κλασικό martini και την όποια παραλλαγή του βάσει gin/vermouth ή γαρνιτούρας. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τα εξής: Appletini, Peach Martini, Chocolate Martini, Espresso Martini και άλλα.

Οι πιο γνωστές παραλλαγές

➤ Dry Martini: Περιλαμβάνει ελάχιστο (μία-δύο σταγόνες ίσως) dry vermouth. Ένα Wet Martini αναφέρεται στη χρήση μεγαλύτερης ποσότητας.

➤ Perfect Martini: Βασίζεται σε μείγμα ίσων μερών dry και sweet vermouth.

➤ Vodka Martini (ή Kangaroo): Αντικαθιστά το gin με vodka και συχνά χρησιμοποιεί φλούδα λεμόνι σαν γαρνιτούρα. Αυτή η παραλλαγή έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο από τον υπερκατάσκοπο James Bond, ο οποίος το ζητούσε “shaken, not stirred”...

➤ Vesper: Παρασκευάζεται από gin, vodka και Kina Lillet, τα οποία χτυπάμε στο shaker μέχρι να παγώσουν καλά και σερβίρουμε με μια σφήνα/φέτα λεμόνι.

➤ Dirty Martini: Οφείλει την ονομασία του στην ελάχιστη άλμη (από το βάζο με τις ελιές) που προστίθεται στο ποτήρι.

➤ Gibson: Είναι ένα Dry Martini το οποίο όμως έχει σαν γαρνιτούρα πίκλα-κρεμμύδι αντί για ελιά.  

Eμείς σας προτείνουμε τις ακόλουθες συνταγές:

• Gibson

• Bronx

• Vesper

Κείμενο: Αλεξάνδρα Παπαδημητρίου

Από το τεύχος 44 (ΣΕΠ-ΟΚΤ 2012) του περιοδικού Snack & Coffee